Als moeder en vaak belangrijkste verzorger van een ADHD kind sta je voortdurend bloot aan een grote hoeveelheid stress. Deze stress wordt onder andere veroorzaakt door je eigen perfectionisme, twijfel of je wel een goede ouder bent, sociale isolatie, etc. Langdurige blootstelling aan stress kan uiteindelijk leiden tot een burn-out. Een staat van geestelijke en/of lichamelijke uitputting, waardoor je zowel in je gezin als op je werk niet meer (goed) kunt functioneren.

Herken je het volgende bij jezelf?

• Negatieve stemming
• Je moeilijk kunnen concentreren
• Snel geïrriteerd zijn
• Vergeetachtigheid
• Vermoeidheid
• Slecht slapen

Dan is de kans groot dat er een burn-out om de hoek loert. Als je doorgaat met wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg, zo luidt een wijs gezegde. Als je je eigen gedrag niet verandert krijg je geheid een burn-out.

Het is niet altijd even helder welk gedrag bij jou een aandeel heeft in de stress. Daarom heb ik hieronder 10 geboden beschreven die er zeker voor zullen zorgen dat je een burn-out krijgt.

1. Wees perfect

Als vrouw en moeder hebben wij de neiging om erg perfectionistisch te zijn. Dat levert ons, ook zonder een kind met ADHD, behoorlijk wat stress op. We willen alle ballen in de lucht houden. We moeten een perfecte moeder, partner, dochter, zus, vriendin en collega zijn. Onze maatschappij, maar ook wijzelf, leggen ons het ideale moederschap op. Maar hoe ideaal je als moeder ook bent, het gedrag van jouw kind met ADHD wordt er vaak niet beter van. En dat is nu precies waar je als moeder op afgerekend wordt.

In dit geval is het belangrijk om jouw gedrag los te koppelen van dat van je kind. Het is jouw taak, als opvoeder, hem (of haar) te sturen, begeleiden en steunen, maar je bent niet verantwoordelijk voor zijn (of haar) gedrag. Laat je perfectionisme los. Je doet je best en dat is goed genoeg!

2. Heb weinig zelfvertrouwen

Wanneer je kind pas gediagnosticeerd is en je nog niet heel veel weet van het verschijnsel ADHD, kan het zijn dat je zelfvertrouwen behoorlijk geknakt is. Leerkrachten benaderen de problematiek van je kind vaak al maanden (of jaren) negatief. Vanuit de omgeving krijg je, vaak goedbedoeld, maar slechte, adviezen. Dit alles kan je het gevoel van onbekwaamheid als opvoeder geven.

Stel jezelf op de hoogte van alle ins en outs van ADHD. Zo kom je erachter dat jouw opvoed-kwaliteiten niet verantwoordelijk zijn voor zijn ADHD. Daarnaast krijg je steeds meer handvatten om om te gaan met de symptomen ervan, waardoor het leven steeds gemakkelijker wordt en je zelfvertrouwen weer kan groeien.

3. Maak ADHD je levensdoel

Herken je dit? Sinds de diagnose ADHD ben je fulltime bezig met informatie vergaren en zoek je voortdurend naar alternatieven voor medicatie? Je verdiept je in alle mogelijke therapiën? Je rent heen en weer tussen afspraken met specialisten? Je bent op zoek naar trainingen die ervoor zullen zorgen dat je kind sociaal beter vaardig wordt?

Ben je erachter gekomen dat wat je ook doet, welke trainingen en therapiën je ook met je zoon of dochter hebt afgelopen, het eigenlijk allemaal maar een marginaal effect heeft (uitzonderingen niet meegeteld!)?

Wees je bewust van de stress die het geeft om voortdurend op zoek te zijn naar oplossingen. Je betrokkenheid is prijzenswaardig, maar weet ook wanneer je moet stoppen, zodat je kind weer gewoon kind kan zijn en jij weer gewoon moeder. Richt je energie op zijn positieve eigenschappen en ontdek zijn talenten, zodat de focus niet meer ligt op ADHD, maar op het kind.

4. Blijf doorjakkeren

Kun jij genieten van kleine dingen, de geur van het voorjaar, de glimlach van je kind? Of ben jij iemand die maar doorjakkert? Iemand die blijft doorgaan, aan alles en iedereen, maar vooral aan zichzelf voorbij gaat? Iemand die niet stopt wanneer de situatie daarom vraagt, maar door blijft rennen? Dan ben je een goede kandidaat voor een burn-out.

Kijk eens van een afstand naar je leven. Waar doe je het allemaal voor? Voor je kind of voor jezelf, zodat je niet hoeft te voelen? Vraag jezelf eens af of je kind erbij gebaat is dat jij zo doorjakkert.

Stop! Regelmatig en vaak. En geniet dan van de kleine dingen des levens. Leef in het hier-en-nu en luister naar je gevoel. Naar je intuïtie. Want die heeft altijd gelijk!

5. Vraag geen hulp

Ben jij zo’n vrouw die haar ‘lot’ het liefst alleen draagt? Stop daarmee! Schakel hulp in. Partner, ouders, broers en zussen. Zij zullen vaak bereid zijn een deel van jouw zorgen over te nemen. Je moet het ze wel vragen.

Mensen in je omgeving zijn zich waarschijnlijk helemaal niet bewust van jouw worsteling. Niet omdat ze niet geïnteresseerd zijn, maar omdat mensen nu eenmaal vooral met zichzelf en hun eigen problemen bezig zijn, waardoor ze die van een ander niet oppikken. Het is daarom belangrijk om je gevoelens te uiten, zodat men weet waar jij mee worstelt. Dat kan tegen je partner zijn of tegen een goede vriend(in). Het voordeel hiervan is dat het ontzettend oplucht. Bovendien stel je op die manier je gesprekpartner in de gelegenheid om zijn of haar hulp aan te bieden. Grijp die aan!

6. Voel je schuldig naar je werk en gezin

Als moeder van een ADHD kind wordt je enorm heen en weer geslingerd tussen het thuisfront en je werk. Beiden trekken aan je. Op beide vlakken moet je presteren en wordt je inzet en aandacht gevraagd. Je zit als het ware in een spagaat.

Je werk heeft te lijden onder de afspraken met specialisten en de (vaak vele) telefoontjes van school of opvang over het gedrag van je kind. En je gezin heeft voor jouw gevoel te lijden onder je werk. De tijd die jij op je werk zit had je ook graag aan je gezin besteedt.

Het lijkt een onoverkomelijk dilemma: werk òf gezin tegenover werk èn gezin. Toch hoeft dat het niet te zijn. Bedenk goed wat je zelf wilt. In mijn geval weet ik zeker dat als ik gekozen had voor het fulltime moederschap ik, ten eerste, heel ongelukkig zou zijn geworden en, ten tweede, helemaal geen leuke moeder zou zijn geweest. Aan de andere kant was fulltime werken ook geen optie. Dat kostte mij teveel energie. Energie die ik graag aan mijn gezin besteedde als ik wèl thuis was.

De oplossing zit hem erin dat je richting je werkgever open bent over je situatie thuis en hoeveel dat van jou vergt. Een goede werkgever zal daar begrip voor hebben en samen met jou naar een oplossing zoeken.

Ook is het belangrijk dat je, zowel richting je werkgever als naar het thuisfront toe, goed je grenzen aangeeft. Dat betekent ‘nee’ zeggen wanneer iets niet kán en wanneer je iets niet wíl.

7. Raak sociaal geïsoleerd

Als moeder van ADHD kind(eren) wordt je vaak veroordeeld door de omgeving omdat je je kind zogenaamd niet in de hand hebt. Dit heeft vaak een verwijdering tot gevolg. Je staat alleen op het schoolplein, vriendinnen hebben geen begrip voor de zoveelste afgezegde afspraak (omdat je er emotioneel doorheen zit of omdat je moe bent van het heen en weer rennen tussen specialisten) en vallen weg. Familie vindt het een modeverschijnsel en met buren spreek je niet meer omdat jouw kind net een keer te vaak iets (per ongeluk en onbedoeld) heeft stukgemaakt van het buurkind.

Voor ons geestelijke gesteldheid is het heel belangrijk om in verbinding te staan met andere mensen. Mensen die ons steunen en die ons begrijpen. Wanneer je merkt dat je in sociale isolatie zit en er niet zomaar uitkomt, kun je overwegen je aan te sluiten bij een lotgenoten groep. Hierin zitten vaak ervaringsdeskundigen die je verder kunnen helpen.

8. Multitask!

Wij vrouwen prijzen onzelf vaak dat wij, in tegenstelling tot mannen, zulke goede multitaskers zijn. Onderzoek heeft uitgewezen dat multitasken helemaal niet efficiënt is. Je doet er zelfs langer over om je taken af te ronden dan wanneer je ze één voor één afrond.

Ik vond altijd dat ik zeer efficiënt te werk ging: ik ging met mijn zoon naar een specialist en in de tijd dat hij in de behandelkamer zat probeerde ik nog even een rapport af te maken. Wat niet lukte, omdat de tijd te kort was en ik voortdurend afgeleid werd. Dat gaf geen voldoening en ik werd moe van mezelf dat ik dit moest doen. Met deze realisatie ging ik daarna lekker een tijdschrift lezen in de wachtkamer of een wandeling maken in de zon. Niks multitasken!

Ik raad je aan om er ook mee te stoppen. Doe een ding tegelijk en neem daar de tijd voor. Haasten maakt moe. Werk eerst de kleine taken af. Dan zijn ze uit je hoofd en kun je beginnen aan de grotere taken. Maak onderscheid in dingen die ‘nu’ moeten gebeuren en dingen die best even kunnen wachten. Plan ook tijd in voor onverwachte gebeurtenissen.

9. Ontspan niet

Het drukke leven van een vrouw met een ADHD gezin, die misschien werkt en daarnaast ook nog eens een leuke vriendin en aantrekkelijke partner wil zijn, kan behoorlijk stressvol zijn. Je probeert krampachtig alle ballen in de lucht te houden, je huishouden, je werk, je kinderen, noem maar op. Want oh wee, als er eentje valt, dan stort je wereld/gezin/werk in elkaar. Onzin natuurlijk!

Een goede oefening is om te bedenken hoe het zou zijn als je je huis eens een keer niet opruimt. Wat zou er gebeuren? Stopt de wereld met draaien? Doe je er iemand pijn mee? Stort je huis in? Waarschijnlijk is het antwoord op deze vragen ‘nee’.  Het is leuk om de proef op de som te nemen. Gewoon doen!

En terwijl jij die ene bal (die van het huishouden) laat vallen, ga je iets doen dat je ontspant. Meditatie, yoga, wandelen, sporten of naar muziek luisteren. Zoek iets dat voor jou werkt. Als het je maar ontspant. Tegenover spanning en stress moét ontspanning en rust staan, wil je geen burn-out krijgen.

10. Aanvaard geen ADHD in je gezin

Na de eerste diagnose van ADHD bij je kind kan het zijn dat je je er flink tegen af gaat zetten. Gevoelens van schaamte, twijfel, angst en onzekerheid brengen een innerlijke strijd teweeg. Jouw kind is namelijk niet zoals al die andere kinderen met ADHD. Jouw kind is heel anders.

En dat klopt. Elk kind met ADHD heeft zijn eigen unieke persoonlijkheid, net als alle kinderen zonder ADHD. Generaliseren mag dan ook niet. Maar dat neemt niet weg dat hij wel de specifieke kenmerken van ADHD vertoont. Hyperaktiviteit, Impulsiviteit en Aandachtstekort. Kenmerken die voor de meeste kinderen met ADHD min of meer gelijk zijn en vaak als negatief bestempeld worden.

Vertaal deze eigenschappen eens naar positieve eigenschappen?
Hyperaktief – Energiek
Impulsief – Spontaan
Aandachtstekort – Heeft alles in de gaten.
Dat zijn helemaal geen eigenschappen waarvoor je je hoeft te schamen. Als je de focus van ADHD verlegt van de negatieve kenmerken naar de positieve vertaling daarvan, zul je merken dat het je een stuk beter zal lukken om ADHD bij je kind te aanvaarden.

In Mijn persoonlijke verhaal lees je hoe ik ADHD uiteindelijk heb leren aanvaarden in mijn gezin.

Ter afsluiting

Er zijn nog veel meer geboden te bedenken waardoor je stressniveau exponentieel zal stijgen. Ik hou voor nu het bij deze 10. Volg deze geboden op en je kunt er vrijwel zeker van zijn dat je een burn-out krijgt of in een depressie schiet. De boodschap erachter is duidelijk! Zorg dat je ver van deze 10 geboden blijft. Leer hoe je je stress beter kunt hanteren en welk gedrag je daarvoor moet veranderen. Zo blijf je beter in balans en kun je ontspannen met ADHD in je gezin omgaan.

Ik zou het leuk vinden als reageert op dit artikel. Vul daarvoor de onderstaande velden in. Ik stuur je dan een leuk artikel toe over moederschap en ADHD.

[contact-form][contact-field label=’Naam’ type=’name’ required=’1’/][contact-field label=’E-mail’ type=’email’ required=’1’/][contact-field label=’Commentaar’ type=’textarea’ required=’1’/][/contact-form]